Who is Person of Wisdom - The Bhagavad Gita ॥ श्रीमद्भगवद्गीता ॥ ॥ ॐ श्री परमात्मने नमः ॥ ॥ अथ श्रीमद्भगवद्गीता ॥ Knowledge is the information of the facts or conditions. Intelligence is one’s mental capacity of acquiring knowledge and to apply knowledge & experiences in problem solving whereas wisdom is the insight and ability to discern what is true, right or lasting to make sensible decisions. Hence, wisdom is essential for material as well as spiritual success. Shree Krishna in Bhagavad Gita has delineated the path of attaining wisdom and attributes of the wise person. (A separate article is published on the Path of wisdom i.e. Jnana Yoga or Samkhya Yoga) The Shree Krishna has explained the attributes of person of wisdom in chapters 5, 14 and 18 of Bhagavad Gita. The attributes of person of steady wisdom are steadiness of intelligence, unperturbed in misery & happiness, free from attachment, anger & fear and control over senses & can withdraw senses inward from objects of excitement. Samkhya Yogi has controlled mind, speech and body through firmness of Sattvika type, regulated diet, detachment and dispassion and is free from lust, anger and greed. By tranquillity in mind and meditation, he attains oneness with Brahman (almighty) who is Truth, Consciousness and Bliss. Jnani looks upon the world as a mere appearance but vijnani sees it as a divine play. The main attributes of wise Person (Person of Spiritual Wisdom) are Sattvika diet, body, mind & intellect; detachment from objects of senses; steady mind; dedicated to selfless service; equanimity; practice meditation; devotion to almighty and establish oneness with Brahman which lead to liberation from re-birth. The details of verses are as under (in bracket, chapter.verse) (the relevant Sanskrit verses of Bhagavad Gita are mentioned at the bottom): Sattvika diet, body, mind & intellect:
Detachment from sense of objects:
Steady mind:
Dedicated to Selfless Service:
Equanimity:
Practice Meditation:
Devotion to Almighty:
Establish Oneness with Brahman:
Liberation from Re-Birth:
Reference:
Chapter: 14 रजो रागात्मकं विद्धि तृष्णासङ्गसमुद्भवम् । तन्निबध्नाति कौन्तेय कर्मसङ्गेन देहिनम् ॥ १४-७॥ रजः कर्मणि भारत । ॥ १४-९॥ रजस्तमश्चाभिभूय सत्त्वं भवति भारत । रजः सत्त्वं तमश्चैव तमः सत्त्वं रजस्तथा ॥ १४-१०॥ लोभः प्रवृत्तिरारम्भः कर्मणामशमः स्पृहा । रजस्येतानि जायन्ते विवृद्धे भरतर्षभ ॥ १४-१२॥ यदा सत्त्वे प्रवृद्धे तु प्रलयं याति देहभृत् । तदोत्तमविदां लोकानमलान्प्रतिपद्यते ॥ १४-१४॥ रजसि प्रलयं गत्वा कर्मसङ्गिषु जायते । तथा प्रलीनस्तमसि मूढयोनिषु जायते ॥ १४-१५॥ कर्मणः सुकृतस्याहुः सात्त्विकं निर्मलं फलम् । रजसस्तु फलं दुःखमज्ञानं तमसः फलम् ॥ १४-१६॥ Chapter: 17 यजन्ते सात्त्विका देवान्यक्षरक्षांसि राजसाः । प्रेतान्भूतगणांश्चान्ये यजन्ते तामसा जनाः ॥ १७-४॥ कट्वम्ललवणात्युष्णतीक्ष्णरूक्षविदाहिनः । आहारा राजसस्येष्टा दुःखशोकामयप्रदाः ॥ १७-९॥ अभिसन्धाय तु फलं दम्भार्थमपि चैव यत् । इज्यते भरतश्रेष्ठ तं यज्ञं विद्धि राजसम् ॥ १७-१२॥ सत्कारमानपूजार्थं तपो दम्भेन चैव यत् । क्रियते तदिह प्रोक्तं राजसं चलमध्रुवम् ॥ १७-१८॥ यत्तु प्रत्युपकारार्थं लमुद्दिश्य वा पुनः । दीयते च परिक्लिष्टं तद्दानं राजसं स्मृतम् ॥ १७-२१॥ Chapter: 18 दुःखमित्येव यत्कर्म कायक्लेशभयात्त्यजेत् । स कृत्वा राजसं त्यागं नैव त्यागफलं लभेत् ॥ १८-८॥ पृथक्त्वेन तु यज्ज्ञानं नानाभावान्पृथग्विधान् । वेत्ति सर्वेषु भूतेषु तज्ज्ञानं विद्धि राजसम् ॥ १८-२१॥ यत्तु कामेप्सुना कर्म साहङ्कारेण वा पुनः । क्रियते बहुलायासं तद्राजसमुदाहृतम् ॥ १८-२४॥ रागी कर्मफलप्रेप्सुर्लुब्धो हिंसात्मकोऽशुचिः । हर्षशोकान्वितः कर्ता राजसः परिकीर्तितः ॥ १८-२७॥ यया धर्ममधर्मं च कार्यं चाकार्यमेव च । अयथावत्प्रजानाति बुद्धिः सा पार्थ राजसी ॥ १८-३१॥ यया तु धर्मकामार्थान्धृत्या धारयतेऽर्जुन । प्रसङ्गेन फलाकाङ्क्षी धृतिः सा पार्थ राजसी ॥ १८-३४॥ विषयेन्द्रियसंयोगाद्यत्तदग्रेऽमृतोपमम् । परिणामे विषमिव तत्सुखं राजसं स्मृतम् ॥ १८-३८॥
0 Comments
Leave a Reply. |